Zbiory muzealne

Muzeum Inżynierii i Techniki gromadzi zbiory z zakresu historii techniki, inżynierii, przemysłu oraz rzemiosła. W kolekcji przeważają urządzenia techniczne: maszyny, narzędzia, sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Wśród najciekawszych i najcenniejszych obiektów w zbiorach MIT znajdują się m.in.: pochodzące z Krakowa i Gdańska drewniane rury wodociągowe z XVII w., maszyna parowa F. Wichterle, drewniana pralka klepkowa Miele, maszyna do pisania dla niewidzących Picht, fonograf Edisona, pierwsze polskie telefony, maszyna szyfrująca Feldfernschreiber, odbiorniki radiowe Marconi 4LS/1 i Olympic-Z, luksusowy zestaw muzyczny Capello Roma (ze skalą geograficzną), jedna z pierwszych lamp elektronowych polskiej produkcji – trioda Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego, czy lampy elektronowe firmy Loewe, kuchnia elektryczna „Gródek”, kuchenka gazowa New World, lodówka Electrolux do zabudowy z lat 20. XX w., suszarka do włosów Fön, samochód Fiat 508, motor CWS Sokół 1000 M111, prototypy pojazdów takie jak mikrosamochód Smyk, komputer Odra 1305, czy prawdopodobnie jedyny zachowany egzemplarz minikomputera PSPD 90 krakowskiej produkcji.

Zakres chronologiczny kolekcji obejmuje okres drugiej i trzeciej rewolucji przemysłowej, ze szczególnym skupieniem na przemianach cywilizacyjnych na ziemiach polskich i życiu codziennym mieszkańców miast.

Muzeum zgromadziło zbiory pochodzące zarówno z zakupów, jak i darów od osób prywatnych, firm i instytucji publicznych.

Muzealia zgrupowane są w trzynastu działach tematycznych:

I. Pojazdy szynowe

Dział gromadzi obiekty związane z transportem szynowym w polskich miastach, głównie tramwaje i wagony techniczne. Ozdobą kolekcji jest poddany konserwacji w 2021 roku – tramwaj typu C z 1926 roku, pierwszy tramwaj polskiej konstrukcji.

II. Pojazdy kołowe

Dział gromadzi obiekty poświęcone polskiej motoryzacji. Trzon kolekcji stanowi polska motoryzacja indywidualna z lat 1930 – 2000 (motocykle i samochody osobowe), uzupełniona o polskie samochody dostawcze, pojazdy specjalne (Melex, Velorex), akcesoria samochodowe, niewielką kolekcję zabytkowych rowerów, 2 holowniki, cztery autobusy oraz samochód ciężarowy.

III. Komunikacja miejska

Dział gromadzi obiekty związane z funkcjonowaniem miejskiego transportu publicznego, głównie z terenu Krakowa. Znajdziemy tutaj bilety autobusowe i tramwajowe, wyposażenie pracowników przedsiębiorstw komunikacyjnych (mundury, szczypce do kasowania biletów, torby na pieniądze), wyposażenie pojazdów komunikacji miejskiej (kasowniki, automaty do sprzedaży biletów) oraz elementy infrastruktury komunikacyjnej (odcinki szyn, kotwy trakcji tramwajowej, wolnostojące przystanki).

IV. Inżynieria miejska

Dział koncentruje się na obszarze tematycznym inżynierii miejskiej w ujęciu sieciowym. Znajdują się tutaj obiekty związane z infrastrukturą miejską reprezentowaną przez następujące sieci: ciepłowniczą (wyposażenie węzła ciepłowniczego, odcinki rur ciepłowniczych), elektroenergetyczną (odcinki linii energetycznych, izolatory, liczniki zużycia energii elektrycznej), gazową (odcinki rur, gazomierze, zawory), wodociągową i kanalizacyjną (wodomierze, odcinki rur, zawory), teleinformatyczną (odcinki przewodów, centrale) oraz drogową. Dział dokumentuje także rozwiązania techniczne z zakresu usług komunalnych, małej architektury miejskiej, systemów informacji miejskiej oraz oznakowania dróg w miastach.

V. Technika odtwarzania dźwięku

Obiekty gromadzone w dziale dokumentują rozwiązania techniczne związane z zapisem (magnetofony szpulowe/kasetowe, fonografy, mikrofony) i odtwarzaniem dźwięku (gramofony, odbiorniki radiowe, walkmeny, odtwarzacze, głośniki, słuchawki), jak również rozwój służących do tego celu urządzeń (wzmacniacze, tunery), elementów konstrukcyjnych (lampy radiowe, kryształki detektorowe) i nośników (płyty, kasety), od drugiej połowy XIX wieku do współczesności. Obejmują one formy mechanicznej, analogowej, jak również cyfrowej audiotechniki.

VI. Technika odtwarzania obrazu

Dział tworzą obiekty dokumentujące rozwój rozwiązań technicznych dotyczących komunikacji wizualnej. Są to urządzenia służące rejestracji (kamery filmowe/przemysłowe, aparaty fotograficzne, obiektywy, światłomierze), obróbce (powiększalniki, przeglądarki, stoły montażowe, sklejarki), transmisji (anteny, dekodery) oraz odtwarzaniu obrazów ruchomych (magnetowidy, odbiorniki telewizyjne, monitory, projektory) lub statycznych (rzutniki, latarnie magiczne), a także związane z nimi nośniki (klisze filmowe, kasety wideo).

VII. Technika biurowa

Dział gromadzi obiekty dokumentujące różne rodzaje i rozwój technik związanych z prowadzeniem prac biurowych (przybory piśmienne, maszyny do pisania, wyposażenie i konfekcję biurową, urządzenia biurowe), księgowych (maszyny liczące, kalkulatory) i administracyjnych (pieczęcie, plombownice, szafy pancerne, kartoteki, szafy katalogowe), w tym urządzenia poświadczające zmieniające się formy usprawniania pracy biurowej (komputery, drukarki, osprzęt elektroniczny), a także wybrane podzespoły elektroniczne (procesory) i nośniki informacji (karty perforowane, dyski, karty pamięci).

VIII. Telekomunikacja

Dział gromadzi aparaty do nadawania, odbioru lub transmisji informacji: telegrafy, telefony, dalekopisy, faksy, radiostacje i radiotelefony oraz akcesoria im towarzyszące. W dziale zobaczymy urządzenia działające w biurach (telefon dyrektorski, telegraf, dalekopis), mieszkaniach (telefony stacjonarne) czy przestrzeni publicznej (budka telefoniczna, domofon)

IX. Technika gospodarstwa domowego

Dział gromadzi obiekty związane z technikami domowymi, do których zaliczamy domowe instalacje oraz urządzenia: wodno-kanalizacyjne wraz z armaturą sanitarną, gazowe, grzewcze, ciepłownicze, wentylacyjne, klimatyzacyjne, elektryczne i oświetleniowe. W dziale gromadzone są urządzenia związane z codziennym życiem np.: odkurzacze, froterki, lodówki, suszarki, roboty kuchenne, wagi kuchenne i łazienkowe, kuchenki, czy domowy sprzęt medyczny i rekreacyjny.

X. Rzemiosło

Dział gromadzi urządzenia i narzędzia oraz wyroby i pamiątki związane z rzemiosłem, w tym rzemiosłem precyzyjnym np.: złotnictwem, zegarmistrzostwem, jubilerstwem. W dziale gromadzone są także charakterystyczne elementy wyposażenia zakładów rzemieślniczych, usługowych i handlowych. Tutaj znajdziemy obiekty związane m.in. z szewstwem, kaletnictwem, stolarstwem, ale też fryzjerstwem, dziewiarstwem, krawiectwem.

XI. Przyrządy naukowo-badawcze

W dziale gromadzone są obiekty stanowiące różnorakie przyrządy pomiarowe (do pomiarów podstawowych wielkości fizycznych) oraz specjalistyczną aparaturę naukową i badawczą, reprezentującą zróżnicowane dziedziny i dyscypliny nauki. Znajdziemy tu również narzędzia geodezyjne (niwelatory, teodolity), przyrządy kreślarskie i kartograficzne (planimetry, przyborniki kreślarskie, linijki, krzywiki) jak również akcesoria pomocnicze (piony, suwaki logarytmiczne, odważniki laboratoryjne).

XII. Maszyny przemysłowe

Dział gromadzi maszyny, urządzenia, narzędzia oraz elementy wyposażenie związane z krakowskim drukarstwem, oraz obiekty stanowią wyposażenie małych wytwórni przemysłowych. W dziale znajdziemy np.: maszyny drukarskie, silniki, tokarki, wytwornice acetylenowe.

XIII. Varia

Dział gromadzi obiekty, które ze względu na swoją wartość historyczną są cenne dla kolekcji, ale nie kwalifikują się do pozostałych działów. W zbiorze znajdziemy m.in. obiekty będące spuścizną po osobach związanych z historią techniki, projektowaniem, czy wzornictwem przemysłowym. Różnego typu tablice informacyjne, ostrzegawcze, szyldy, reklamy zewnętrzne, oznaczenia budynków oraz tabliczki znamionowe.

Ponadto kolekcja obejmuje materiały archiwalne i fotografie związane z krakowską inżynierią miejską oraz działalnością lokalnych zakładów rzemieślniczych i przemysłowych.

Na początku Księgi Inwentarzowej Muzealiów widnieje wpis pochodzący z kwietnia 1999 r. i jest to Gramofon walizkowy ze wzmacniaczem BAMBINO 2 (1970 r., Łódzkie Zakłady Radiowe UNITRA FONICA, Łódź); pod numerem MIM 1000 wpisany został motocykl Sokół 125 (08.2009), wyprodukowany przez Zakłady Samochodowe nr 2 w Warszawie w 1948 r.; pod numerem MIM 2000 wpisany został woltomierz tablicowy marki Drake & Gorham, wyprodukowany w Wielkiej Brytanii na przełomie XIX i XX w. (wpis 01.2019).

Obecnie do Księgi inwentarzowej Muzealiów wpisanych jest ponad 2900 pozycji, na co składa się ponad 3300 obiektów.