Nowe obiekty na wystawie „Miasto. Technoczułość”
2024/09/13
„Nasze dzieło – wystawę „Miasto. Technoczułość” poddajemy ciągłym zmianom, wystawa „żyje” – mówi dr Piotr Żabicki z zespołu kuratorskiego – Staramy się systematycznie wprowadzać na nią nowe, interesujące obiekty, dzięki którym jest ona coraz atrakcyjniejsza. W tym roku wprowadziliśmy na wystawę m. in. elementy wodociągu, które zaopatrywały krakowski Dworzec Główny w wodę z Wisły oraz stacjonarne silniki spalinowe.
Od niedawna można oglądać dwa szczególnie atrakcyjne obiekty: sprzęt kinooperatorski oraz pianolę.
Wyprodukowany w 1972 r. zestaw kinooperatorski pracował w kabinie projekcyjnej znajdującej się na końcu sali widowiskowej Kina „Zdrój” w dawnym Zakładzie Przyrodoleczniczym w Ustroniu. W trakcie remontu mógł wylądować na śmietniku, ale pracownicy Uzdrowiska Ustroń należącego do American Heart of Poland dali mu drugie życie i nieodpłatnie przekazali Muzeum Inżynierii i Techniki. W skład zestawu wchodzą dwa zsynchronizowane projektory filmowe. Szafa sterownicza odpowiadała za ich połączenie, dźwięk i oświetlenie, a tym samym za działanie całego układu. Dzięki niej, kiedy kończyła się pierwsza szpula z taśmą, projekcja filmu była płynnie przełączana na drugi projektor. Było to niezbędne przy projekcji tak długich filmów jak rekordowy „Potop” trwający aż 315 minut Działo się to automatycznie dzięki zastosowaniu w projektorach specjalnego czujnika. Taki sprzęt świetnie sprawdzał się przy wyświetlaniu dłuższych filmów. W zestawie była też ręczna sklejarka, używana w razie zerwania taśmy filmowej.
Drugi obiekt jest również związany z filmem, ale tym pierwszym – niemym.
Pianola – bo niej mowa – datowana jest na początek XX w. (Langer & Co., Londyn). W czasach, kiedy dialogi postaci zastępowały kadry z napisami w sali kinowej panowała cisza. Filmom starano się więc dodawać tło dźwiękowe. Najczęściej muzykę wykonywano na żywo, ale podejmowano też próby jej odtwarzania z płyt gramofonowych, wałków fonograficznych, czy dużo rzadziej rolek do urządzeń takich jak pianola (czyli samoczynny fortepian).